Mijn liefde voor lezen - blog van onze leesspecialist Alet

Het is toch bijzonder: de Nederlandse taal heeft slechts 26 letters, maar als die in een bepaalde volgorde worden geplaatst ontstaan er de prachtigste verhalen. Er ontstaan werelden die er, voordat de letters op papier stonden, nog niet waren. Arendsoog, Harry Potter en Frodo zouden niet hebben bestaan als de schrijvers de letters niet op papier hadden gezet. Aan de andere kant wordt de wereld die al bestaat naar je toegebracht in een boek. Werelden ver weg en werelden van vroeger, ze worden je ingesloten in een kaft in handen gegeven. De indringende film The Reader geeft een ontroerend inkijkje in het hoofd van iemand die niet kan lezen maar wel deze werelden wil leren kennen.

Elsjen van Houwening had het in het jaar 1621 al goed begrepen toen zij met bonzend hart Hugo de Groot vergezelde tijdens zijn ontsnapping in de boekenkist. Na ongeveer een uur stil te hebben gelegen in zijn kist moest Hugo zich wel even bewegen, en de schipper die net de boekenkist wilde optillen om die aan Gorcumse wal te zetten, schrok hevig. De schipper, die veronderstelde dat er alleen boeken in de kist zaten, voelde iets bewegen! ‘Elsjen,’ riep hij uit, ‘er zit iemand in die kist!’ ‘Welnee,’ zei Elsjen dapper, ‘wist je niet dat boeken geest en leven hebben?’

Boeken hebben geest en leven, inderdaad, ik zie het in groep 3, als de kinderen net leren lezen. Er gebeurt iets magisch als ze een boekje pakken en ze de wereld die in dat boek besloten ligt kunnen gaan ontdekken, alleen omdat ze hebben geleerd de letters te verklanken. Hoe geweldig is het om leerkracht te zijn en de kinderen die aan jouw zorg zijn toevertrouwd te mogen inleiden in de geheimen van klanken en letters, woorden en verhalen. Lezen is geen platte technische aangelegenheid, het is niet puur het verklanken van tekens, het gaat om gevoel en beleving. Ook kleine verhaaltjes met alleen maar mkm-woorden kunnen in het hoofd van de lezer bepaalde beelden en een gevoel van sensatie oproepen.

Als leerkracht (van groep 3 tot en met 8!) heb je de taak om de kinderen te leren lezen. Maar een taak die minstens zo groot, zo niet groter is, is de taak hen de liefde voor het lezen bij te brengen. Laat magische werelden ontstaan door hen voor te lezen, laat hen onbekende oorden ontdekken door boeken aan te reiken. Lees voor en lees zelf, doe voor hoe jij zelf leest en pak er een boek bij, vertel over je eigen leesavonturen. Zelf vertelde ik regelmatig van mijn nachtelijke leesuurtjes, over de boeken die mij eindeloos boeiden. Ik nam mijn eigen jeugdboeken mee naar school, ze mochten worden bekeken én gelezen. Wel met een waarschuwing: ik laat je delen in mijn schat, dus doe voorzichtig, ik ben heel zuinig op mijn leesboeken! En toen ik later op een rapportgesprek van de ouders hoorde dat hun zoon, mijn leerling die maar niet wilde lezen, inmiddels alle boeken van Arendsoog verzamelde én ook ging lezen, omdat die zo spannend zijn... dan ben ik trots, maar vooral blij dat er weer een leerling de liefde gevonden heeft.